چشم انداز تاثیر فناوری اطلاعات بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در دهه 1390

ضریب نفوذ فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران در دهه 1380 افزایش چشمگیری داشته، به طوری که به متغیری مستقل برای بیان برخی تغییرات سیاسی و اجتماعی تبدیل گشته است. این پژوهش به منظور بررسی این موضوع نگاشته شده است که اینترنت و تلفن همراه به عنوان دو نماد اصلی در عصر فناوری اطلاعات چه تاثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در دهه 1390 خواهند داشت. بنابراین پژوهش حاضر با بهره گیری از نظریه ی آشوب جیمز روزنا، ابتدا به تاثیر فناوری اطلاعات بر دو پارامترِ خرد و کلان پرداخته و سپس نتایج آن را بر امنیت ملی در قالب پارامتر تلفیق (خرد-کلان) بررسی می کند. این نتایج عبارتند از : تهدید ثبات یک کشور ناشی از توانمند شدن و افزایش مهارت افراد (پارامتر خرد)، تغییر توازن قدرت ناشی از توانمند شدن بازیگران غیردولتی (پارامتر کلان) و به چالش کشیده شدن انحصار خشونت به دلیل ظهور جنگ سایبری. نتایج به دست آمده حاکی از آنست که هرچند تاثیر چنین تحولاتی در ایران درطول دهه 1380 تهدید جدی را در برنداشته است اما در مقاطعی از زمان به ویژه حوادث بعد از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، آسیب پذیری نظام سیاسی در مقابل این موج جدید از تغییرات را نشان داد زیرا منجر به بروز اختلافاتی میان دولت و گروهی از مردم شد و معترضان توانستند با استفاده از این فناوریها به اقداماتی دست بزنند که از سوی دولت منع شده بود. قرارگرفتن وقایع جمهوری اسلامی ایران در مقابل افکار عمومی و رسانه های جهانی، افزایش فعالیت نهادهای حامی حقوق بشر علیه دولت، تضعیف ارزشها، هویت و انسجام ملی چالش های دیگری بود که در این دهه متوجه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بوده و نیازمند راهکارهایی اساسی و نه برخوردهای مقطعی و کوتاه مدت است زیرا در غیر این صورت در آینده ممکن است آسیب پذیریهای کشور به تهدیدات امنیتی جدی تبدیل شوند.